De Zeiss Victory kijkers Overzicht 

 

We hebben geruime tijd op de Victory's moeten wachten, maar nu zijn de kijkers mondjesmaat leverbaar. Foto van Heek te Wierden heeft ze op voorraad zodat ik de gelegenheid kreeg het viertal uitgebreid te testen.
De Zeiss 10x40 B is al meer dan 30 jaar het werkpaard van menig ornitholoog. Het ontwerp werd in de loop van de tijd natuurlijk aangepast en verbeterd. Eén van de opvallendste veranderingen was het toepassen van de P-coating op de prisma's waardoor scherpte en contrast duidelijk verbeterden. Het duurde niet lang of ook de concurrentie paste deze coating toe. Terwijl Leica en Swarovski hun kijkers van een inwendige scherpstelling hadden voorzien, bleef Zeiss vasthouden aan z'n beweegbare objectieven. Ondanks de kritiek bleef Zeiss ook de omstulpbare rubber oculairringen toepassen terwijl de concurrentie die al lang door betere ontwerpen had vervangen. Maar tenslotte voldoen bepaalde constructies toch het best en die worden dan door de meeste fabrikanten overgenomen. Ook Zeiss ontkomt niet aan een dergelijke innovatie en moet zich eveneens aanpassen. Maar het betekent tevens dat het ontwerp en de bediening van de topkijkers steeds meer op elkaar gaat lijken.
Hierna volgt een overzicht van de wijzigingen waardoor de Victory's zich van hun voorgangers onderscheiden.

 

De 8x40 B en de 10x40 B

Van de 8x hebben we één exemplaar, van de 10x drie exemplaren kunnen bekijken.

• Het uiterlijk is sterk veranderd. De forse "gummi"-ribbels zijn verdwenen zodat de kijkers er veel gladder uitzien. De kunststof bekleding voelt nu plezierig zacht aan.
  Het gedistingeerde zwarte naamplaatje met zilveren letters is vervangen door een goedkoper aandoend blauw naamschildje met witte letters.
  
• Eindelijk zijn de rubber oculairringen vervangen door, van boven afgeschuinde, kunststof ringen. Uittrekken, even draaien en de zaak is vergrendeld.
  Best een aardig ontwerp hoewel de ringen niet zijn af te schroeven zoals bij Swarovski.
  
• Merkwaardig is de lage plaatsing van de draagriembevestiging. Deze zit onder je hand zodra je de kijker vastpakt, en dat komt de handligging niet ten goede.
  Als de bevestiging een centimeter hoger was geplaatst had je er geen last meer van gehad. Overigens is de draagriem gemakkelijk met een enkele klik te bevestigen.
  Dit gaat vrij zwaar zodat er weinig gevaar schijnt te bestaan op het ongewild losschieten.
  
• De scherpstelknop loopt weer lekker licht zoals we dat heel vroeger ook bij de Zeiss-kijkers gewend waren. Helaas loopt deze schroef bij de vriestest (-20°C) zo zwaar dat scherpstellen nauwelijks mogelijk is. De afzonderlijke oculair instelling geschiedt door het uittrekken van de knop (zoals bij Leica en de EL's van Swarovski).
  Bij de vriestest is het uittrekken onmogelijk omdat de zaak dan is vastgevroren. Bij de oude types was de stelschroef voorzien van professioneel aandoende dioptrie-streepjes.
  Geen enkele fabrikant past deze nog toe omdat bijna niemand ze schijnt te gebruiken. Alleen na het uittrekken van de knop zie je dioptrie-streepjes t.b.v. de oculairinstelling.
  De scherpstelknop is nu trouwens voorzien van forse ribbels zodat deze ook met handschoenen is te bedienen.
  
• Aan de andere kant van de centrale as zit een knopje dat is af te nemen. Op het dan zichtbare asje kan een statiefbevestiging worden aangesloten. (zoals bij de SLC-serie van Swarovski)
  
• De kijkers hebben thans een inwendige scherpstelling en zijn gevuld met stikstofgas. Na de vriestest zit er een geringe aanslag op lenzen en prisma's die na ca. 20 min. is verdwenen.
  Het interieur is dus, evenals bij alle andere kijkers die ik heb gezien, nog niet geheel waterdampvrij.
  
• De P*-coating op de prisma's is gebleven evenals de beroemde T*-coating. Deze zorgen voor een bijzonder scherp en helder beeld, terwijl ook op de kleurweergave niets is aan te merken.
  
• Het oude type staat bekend om z'n goede correctie van het secundaire spectrum, ook wel kleurschifting genoemd. Destijds voor menigeen een reden om voor een Zeiss te kiezen daar de concurrentie dit verschijnsel toen minder goed onder controle scheen te hebben. Langs contrastrijke voorwerpen zie je gele en blauwe kleurrandjes verschijnen, vooral aan de beeldranden, maar ook in het beeldmidden zodra je de kijker even voor het oog verschuift. Dit laatste treedt regelmatig op bij het volgen van vliegende vogels tegen een heldere lucht.
  Bijna alle kijkers vertonen dit verschijnsel maar het mag niet te opvallend zijn. Het testteam van onze vogelwerkgroep heeft de diverse topkijkers onder verschillende lichtomstandigheden kunnen vergelijken en kwam unaniem tot de conclusie dat de nieuwe Victory's opvallend bredere kleurranden vertonen dan het oude type, en zelfs iets meer dan bij de vergelijkbare kijkers van Leica en Swarovski. De Zeiss technici zouden daar toch serieus naar moeten kijken en er zo mogelijk iets aan moeten doen bij een volgende versie.
  
• De kleinste waarneemafstand is van ca. 4.50 m. naar ca. 2.50 m. gegaan. De EL-serie van Swarovski heeft dit al en Leica staat op het punt uit te komen met een nieuwe serie die ook geschikt is voor het observeren van insecten.
  

 

 

De 8x56 B en de 10x56 B

De z.g. "Nachtjagers" van Zeiss bestaan al ongeveer zes jaar. Het zijn lichtsterke kijkers met voortreffelijke optische eigenschappen. Voor vogelkundige doeleinden waren ze echter wat aan de zware kant. Het is de Zeiss constructeurs gelukt het gewicht met bijna 20% terug te brengen tot ongeveer 1200 gram. Een grotere reductie is ook haast niet mogelijk omdat een groot deel van het gewicht voor rekening komt van de aanzienlijke hoeveelheid glas. Het testteam was van oordeel dat het gewicht nog steeds wat groot is om het instrument als universeelkijker te kunnen gebruiken.
Uiterlijk lijken de kijkers nog veel op de nachtjagers maar ze worden nu nog slechts in zwarte uitvoering geleverd. Ook bij deze typen zijn de rubberringen vervangen door uittrekbare kunststofringen die niet zijn afgeschuind. Als je het dopje op de centrale as verwijdert, wordt een opening zichtbaar waarin een statiefaansluiting is te schroeven.
De oude nachtjagers waren optisch al erg goed en deze kwaliteit is gelukkig gebleven. Mogelijk dat de kleurschifting zelfs nog iets is verbeterd. De kleurweergave is uitstekend en de kijkers vertonen zeer weinig inwendige spiegeling. Bij de vriestest bleven alle instellingen nog redelijk werken. Wel zat er een geringe inwendige aanslag op prisma's en lenzen die na ca. 20 min. was verdwenen. Het zijn ideale kijkers voor wie vaak in de schemering moet waarnemen.

 

Resumé

Zowel de 8x40 B als de 10x40 B zijn op veel punten verbeterd t.o.v. vorige modellen. Ze zijn heel geschikt voor vogelobservatie en geven, afgezien van de kleurranden, een mooi scherp en helder beeld. De kijkers zijn ook te gebruiken voor het observeren van insecten. De draagriembevestiging zit wat te laag.
De wijzigingen bij de 8x56 B en de 10x56 B zijn ogenschijnlijk minder ingrijpend t.o.v. de vroegere nachtjagers. De optische kwaliteit is uitstekend gebleven en hoewel het gewicht is verminderd, blijven ze voor vogelaars nog steeds aan de zware kant. Zeer geschikt voor observaties in de schemering.
De garantietermijn op de Victory's bedraagt 30 jaar.

 

Advies

Mijn testverslagen zijn bedoeld als ruggesteun voor wie een kijker wil aanschaffen. De topkijkers van verschillende merken zijn van hoge kwaliteit en ik spreek dan ook geen voorkeur uit voor een bepaald type. De keuze moet door de (toekomstige) gebruiker zelf worden bepaald omdat voorkeur en smaak per persoon kunnen verschillen.
Wie een kijker denkt aan te schaffen doet er goed aan een gerenommeerd dealer te zoeken die de gangbare typen in voorraad heeft. De kijkers kunnen dan onmiddellijk na elkaar worden vergeleken hetgeen belangrijk is, omdat je de kwaliteit van de beelden nauwelijks kunt onthouden. Vergelijk dan vooral beeldscherpte, contrast, helderheid, kleurweergave, kleurranden, handligging en bedieningsgemak.
De hierbij afgedrukte testresultaten kunnen U verder helpen bij het maken van de keuze.

Voor vragen en opmerkingen over kijkers en telescopen of te verkrijgen kortingen ben ik alleen per e-mail bereikbaar onder: elsjan99DITNIET@xs4all.nl
(I.v.m. spam dient U in dit adres "DITNIET" te verwijderen)

Rijssen, augustus 2000                 Jan Meijerink

 

TWENTSE VOGELWERKGROEP Ing. J.A.Meijerink
T E S T R A P P O R T                    Zeiss Victory kijkers                     Augustus 2000
Kijkermerk / type	8x40 B	10x40 B	8x56 B	10x56 B
Technische gegevens
Gewicht (gram)	729	742	1167	1187
Max. hoogte (mm)	161	161	197	199
Max. breedte (mm)	136	136	153	153
Diameter uitreepupil (mm)	5.00	4.00	7.00	5.60
Kleinste waarneemafstand (m)	2.80	2.30	4.70	5.00
Schemeringsgetal	17.9	20.0	21.2	23.7
Eye-relief (mm)	13.0	13.0	14.5	12.5
Oogafstand (mm)	53-76	52-75	59-74	59-74
Gezichtsveld 1000m (m)	135	110	131	110
Openingshoek (graden)	7.72	6.29	7.49	6.29
Gezichtshoek (graden)	56.7	57.6	55.3	57.6
cherpstelling (C/A)	C	C	C	C
Adviesprijs (Fl.)	2750.=	2810.=	3200.=	3404.=
Optische kwaliteit
Beeldscherpte	5	5	5	5
Kontrastweergave	5	5	5	5
Kleurranden	2.5	2.5	3.5	3.5
Randscherpte	3.5	4.5	4	4
Gezichtsveld	4.5	4.5	4	4.5
Kleurweergave	5	5	5	5
Inwendige spiegeling	3	3	4.5	4
Vertekening	4	4	3	3
Geschiktheid voor brildragers	5	5	5	5
Mechanische kwaliteit     +20° / -20 °
Scharnierdraaiing	4 / 5	4 / 5	3 / 5	3 / 5
Scherpstelmechanisme	1 / 5	1 / 5	3 / 4.5	3 / 4.5
Oculairinstelling	1 / 5	1 / 5	3 / 5	3 / 5
Stof- en waterdichtheid	5	5	5	5
Cijferwaardering:   1=Slecht  2=Matig  3=Redelijk  4=Goed  5=Uitstekend
Opmerkingen:        Prijzen incl BTW en etui. Garantie termijn: 30 jaar.
Dit testrapport mag voor reklamedoeleinden worden gebruikt als daarvoor toestemming van de auteur is verkregen en wanneer het bovendien in z'n geheel wordt gepubliceerd.